Farang (beyaz ırk), Taylar Faranglar‘dan bahsederken, İngilizce karşılığı ”it’‘ olan kelimeyle hitap ediyorlar. “he“, “she” yerine. Her zaman güler yüzlü olsalar da, turistleri sevmiyorlar aslında. Sebebini anlamak zor değil. Onlara göre bozulmuş olan bu ırk, ülkelerine gelip çıplak denize girerek, tapınaklara açık, kolsuz kıyafetlerle girerek, devamlı aceleci ve sinirli tavırlarıyla kültürlerine saygısızlık ediyor.

Tayland’da tüm erkekler, hayatlarında en az bir kez rahip, yani monk oluyor. Bu büyük prestij. Monk olmadan önceki gece, rahip adayı herkesi yemeğe davet ediyor. Ama kendisi yemek yemiyor. Ertesi gün sabah erkenden tapınağa gidiyor, traş oluyor, giriş ritüelini tamamlıyor, sonra da rahip olarak kaldığı süre boyunca sabahları erkenden 5-6 gibi kalkıyor ve şehirde geziniyor. Halkın ikram ettiği yemekleri kabul ediyor, meditasyon yapıyor. Günlük yapılması gerekenleri yaptıktan sonra öğlen o gün için son yemeğini yiyor. Turuncu rahip kıyafetleri, kendi içlerinde açık turuncu ve koyu turuncu olmak üzere ayrılıyorlar. Renklerin bir anlamı pek yokmuş. Çoğu kök boya ile yapılıyormuş ama özellikle koyu turuncu olanı orman rahipleri tercih ediyorlarmış. Çok değişik rahipler var. Aralarında eski eroinmanların olduğu ve günümüzde bu bağımlılığın tedavisinde diğer terapilere göre %80 daha başarılı bir tedavi sunan bazı tapınaklar var. Bir diğer enteresan rahip kabilesi Santi Asoke, tarım ile uğraşıyor (yani tüm Budist rahiplerin aksine ağır vücut işleri yapıyorlar) ve kesinlikle paraya dokunmuyorlar.

İnançsız Tay yok gibi. Her evin, her hostelin ve işletmenin bahçesinde minyatür tapınaklar var. Bunların önüne her gün su, yiyecek ve tütsü bırakılıyor. Bunun sebebi, kötü ruhlara yemek ve barınak sunarak kendi evlerine gelmelerini önlemekmiş. Bu duruma en çok kuşlar seviniyor tabi..

Hepsinin kendi dilleri, gelenekleri, kıyafet ve inançları var. Budist, Hristiyan, Animist olanlar var. Çoğu Tay değil ve Burmalı. Bu kabileler genelde çok fakir. Su sorunları var. Toprak erozyonu ve afyon bağımlılığının yanı sıra turizm yüzünden geleneklerini kaybediyorlar.

Burmalı uzun boyunlu kabilelerden In Pa Dawang mitolojisine göre, sadece ejderha olanlar bu altından boyunlukları takabilirlermiş. Kadınlar ejderhayı, erkekler rüzgarı sembolize edermiş. Ve bu boyunlukları sadece çarşamba günü doğmuş kadınlar yine sadece dolunay zamanı takarmış. Ama turizm ve maymun gibi fotoğraflarını çeken yabancılar yüzünden tüm kabile kadınları uzun boyunluklar takıyorlar. Böylece Tay insanlar daha çok para kazanıyor.

Tayland’da yeni bir çocuk doğduğunda, beşiğe önce kedi konulurmuş. Hem kötü ruhlardan hem de farelerden korusun diye.

Eski krallığın başkenti Ayutthaya’yı Burmalılar yerle bir ettikten iki asır sonra, dönemin Burma kralı Ayutthaya’yı ziyaret etmek isteyince, adama ayıp olmasın, ne kadar tahribat yarattıklarına üzülmesinler diye tüm şehri yeniden inşa etmişler. Yani Faranglar’ı sevmeseler de, Tayland’a gelen herkesi ellerinden geldiğince rahat ettirip, iyi hissettirmeye çalışan değişik bir halk.

Her yerde olan şahane semender-geckolara Too-Kay diyor Taylar.

Mai Pen Rai- Boşveer, Tay insanların hayat felsefesi olmuş. Her şey olur, her şey geçer, sıkma canını.

Khwan – canlıların içinde ki ruh; insan sevdiği birini kaybettiğinde ve üzüldüğünde Khwan‘ının bir kısmını kaybedermiş. Bitkilerin ve hayvanların da Khwan‘ı var. Ve bu inanç Kamboçya ve Burma’da da varmış. Ruhunun arada senden çıkması iyi bir şeymiş. Ama geri çağırman lazımmış onu. Ruhunu senden kaçıran durumlar için zaman zaman ruh geri çağırılıyor. Bu eylemi genelde  kabileden bir şaman, ruhun bir kısmının kaçtığı canlıya viski, pirinç, meyve ve tütsü gibi adaklar sunup, trans haline geçip, ruhu kişinin bedenine geri getiriyormuş.

Tayland, eski Siam isminden vazgeçip modernleşme sürecine başladığı zaman, ara ara komik denebilecek girişimlerde bulunmuş. Ülkenin güneyindeki küçük bir şehir örnek olarak ‘batılılaştırılmış’. Fakat o sırada Amerika hakkında bildikleri tek şey kovboy filmleri olduğu için, bir ‘western’den fırlamış gibi görünecek şekilde yeniden inşa etmişler şehri. Sonuç epey absürd tabi ki.